Ζώντας με τον φόβο του "τι θα πει ο κόσμος;"...


Ένα από τα πράγματα για τα οποία είμαι περήφανη ως μητέρα, είναι ότι ο γιος μου μεγαλώνοντας έγινε ένας ψυχικά υγιής, ελεύθερος άνθρωπος, απαλλαγμένος από τα δεσμά του "τι θα πει ο κόσμος;". Προσπαθήσαμε πολύ είναι η αλήθεια και ο μπαμπάς του και εγώ για να τον κατευθύνουμε προς αυτήν την επιλογή ζωής, αλλά η τελική νίκη ανήκει στον ίδιο. 

Δεν ξέρω τι ακριβώς συμβαίνει σε άλλους λαούς, όμως στην Ελλάδα η θηλιά "της γνώμης των άλλων" παραμένει σφιχτή γύρω από, απογοητευτικά, πολλούς ανθρώπους. Σχέσεις, συμπεριφορές, καριέρες, φιλίες, ευτυχίες και δυστυχίες, χτίζονται πάνω στα θεμέλια του "τι θα πει ο κόσμος".

Στην αρχή "κόσμος" είναι οι συγγενείς, η γιαγιά, ο θείος, η νονά, ο ξάδελφος, οι φίλοι των γονιών... Όλοι αυτοί που το παιδί εκπαιδεύεται να υπολογίζει την άποψή τους σαν καταλυτική για την εξέλιξη της ζωής του:
"Να είσαι φρόνιμος, τι θα πει ο θείος σου;",
"να προσέχεις πώς θα μιλάς μπροστά στα ξαδέλφια σου, μην μας πιάσουν στο στόμα τους",
"να ντυθείς σεμνά, μην δώσουμε δικαιώματα στους φίλους μας",

"αν σε ρωτήσουν πώς πας στο σχολείο, θα πεις ότι είσαι άριστη μαθήτρια",
είναι οι φαινομενικά ανώδυνες συμβουλές μαμάδων και μπαμπάδων, που χτίζουν τον πρώτο φράχτη γύρω από την ελευθερία μικρών παιδιών και εφήβων.

Μετά την ενηλικίωση, στον "κόσμο" προστίθενται κι άλλοι άνθρωποι. Η γειτονιά, συνεργάτες, γνωστοί, φίλοι φίλων, γκόμενοι και γκόμενες, σύντροφοι, πεθερικά, κουνιάδοι, μπατζανάκηδες, νύφες... Η αυτολογοκρισία, ο αυτοπεριορισμός της βούλησής μας, ο αυτοέλεγχος των πράξεων και των λόγων, επιβάλλεται πλέον και από την δική τους γνώμη:
"Μην σε φέρνει στο σπίτι ο Χάρης αστεφάνωτη, τι θα πει η γειτονιά;",
"κακομοίρα μου έχε το νου σου στην κουνιάδα σου γιατί σε περιμένει με το τουφέκι να κάνεις το λάθος",
"μην πάρουν χαμπάρι οι συμπέθεροι ότι ο πατέρας σου είναι άνεργος και μας κρεμάσουν κουδούνια",
"μην φωνάζεις και δώσεις τη χαρά στην μάνα σου ότι τσακωνόμαστε",
"δεν γίνεται να παντρευτείς τη Χαρούλα, γιατί εμείς είμαστε σπίτι με αρχές, τι θα πει ο κύκλος μας;",
"να λες ότι δεν θέλετε να κάνετε παιδιά, μην καταλάβουν ότι έχετε πρόβλημα και μας πιάσουν στο στόμα τους",
"δεν χρειάζεται να ξέρουν οι θειοί σου ότι ο άντρας σου είναι απλός υπάλληλος, εσύ θα λες στέλεχος"...
δεκάδες καταναγκασμοί στη λογική του "σημασία δεν έχει ποιος είσαι αλλά ποιός δείχνεις ότι είσαι", σηκώνουν τον φράχτη της καταπίεσης όλο και ψηλότερα.

Και κάπως έτσι, χωρίς και oι ίδιοι να το καταλάβουν, βρίσκονται να ζούνε για "την γνώμη των άλλων". Για να μην τους κακοχαρακτηρίσουν, να μην τους κουτσομπολέψουν, να μην τους κατατάξουν στα "μαύρα πρόβατα"... Φοβισμένοι, ευνουχισμένοι, σχεδόν πείθονται ότι αυτή είναι η ζωή που ονειρεύονταν. Αποφεύγοντας επιμελώς να κοιταχτούν στον καθρέφτη, από φόβο μήπως εκείνος τους ζητήσει απαντήσεις που θα ξεγυμνώσουν την πραγματικότητα.

"Κι εσύ;", μπορεί να τους ρωτήσει. "Πού πήγε αυτό που κάνει εσένα ευτυχισμένο; Το τατουάζ που σχεδίαζες από παιδί στο θρανίο; Το ξανθό της πλατίνας που πάντα ήθελες να βάψεις τα μαλλιά σου κι ας το έλεγε "πρόστυχο" η γιαγιά σου; Ο σύντροφος που κουμπώνει στην ψυχή σου σαν κομμάτι ενός παζλ, αλλά δεν έχει τα τυπικά προσόντα που αποδέχονται οι πολλοί; Η λαχτάρα να απολαύσεις τον έρωτα χωρίς κοινωνικούς περιορισμούς και συμβάσεις; Η δουλειά που ονειρευόσουν, αδιαφορώντας για το αν ανήκει σε εκείνες που προκαλούν θαυμασμό στους συγγενείς σου; Τα άφησες όλα έξω από τον φράχτη, μόνο και μόνο γιατί φοβήθηκες τι θα πει ο κόσμος;", θα συνεχίσει την ανελέητη "ανάκριση" το είδωλό τους στον καθρέφτη. 
Αν την αντέξουν μέχρι τέλους, μπορεί να το ακούσουν να τους αποκαλύπτει και μια σκληρή, αβάσταχτη αλήθεια: "Καημένε μου! Ζεις ζωή μισή, γιατί δεν κατάλαβες ότι ο συγκεκριμένος κόσμος πάντα θα βρίσκει κάτι να πει. Αυτή είναι η μόνη του διέξοδος μέσα στην απόλυτη μιζέρια όπου ζει. Να λέει...".

Μαρία Παναγοπούλου
thisismarias.blogspot.gr
follow me on facebook


Comments